Mijn -nostalgische- analoge fotografische werkmethode : van opname naar print.
1/ Camera kiezen : Nikon, Leica SLR of middenformaat Rolleiflex TLR?
2/ Film uitkiezen : a/ kleur of zwartwit of dia, b/ iso 100, 400 of anders, c/ welke merk (karakter type).
Een filmkeuze betekende conformatie aan 36 kleinbeeld of 12 rolfilm opnames met dezelfde eigenschappen. M.a.w. geen afwisseling naar een andere lichtgevoeligheid en kwaliteit. De film werd volledig -spaarzaam-benut. Altijd eerst goed nadenken over compositie, licht etc. – want elke opname moest ‘raak’ zijn;
3/ Mijn zwartwit film zelf -voorzichtig- ontwikkelen. Nieuwe niet-terug-te-draaien keuzes maken : welke ontwikkelaar, hoelang ontwikkelen en op welke wijze?;
4/ Papier uitkiezen : welk barietpapier of PE, RC-papier?;
5/ In de DOKA* keuzes maken ten aanzien van belichting en filters : ‘belichtingtrapjes’ (teststrookjes) maken;
6/ Belichten en bewerken : een eindbelichting op het gehele papier en creatief tegenhouden en doordrukken (dodge-burn);
7/ Ontwikkelen, fixeren, spoelen en drogen. Resultaat : een unieke print.
Mijn hedendaagse digitale pad.
1/ Canon camera sensor (‘film’) instellen per opname of reeks;
2/ Chimping of Tethering mogelijkheid, direct resultaat beoordelen;
3/ Bestanden overbrengen naar computer en Lightroom en/of Photoshop opstarten;
4/ Flexibel per opname kiezen voor kleur, monochroom of zwartwit;
5/ Beeldbewerking, papiersoort kiezen, het ICC-profiel selecteren, verdere bewerking en softproofen op een gekalibreerd scherm;
6/ Afhankelijk van het te maken fotoproduct (print, foliodoos of boek en welke afwerking?) 1 van de 4 professionele fotolabs waar ik mee samenwerk uitkiezen en het printen uitbesteden aan het meest gespecialiseerde vaklab;
7/ Print Presentatie.
*DOKA?
Donkere kamer (doka) waarin fotografen in het analoge fotografische tijdperk hun dingen deden.
Ik heb mijn oude doka apparatuur en spullen nog staan. Maar alles onder het stof. Ontwikkeltanks, bakken, tangen, vergroter, vergrotingsraam, filters etc. In de kast liggen nog enkele dozen echt papier, flesjes ontwikkelaar en rollen film. Analoog fotograferen en handmatig met een lichtmeter licht meten kan ik uiteraard nog steeds. Maar analoog Doka-werk, zou me dat nog lukken? Alhoewel ik het jarenlang heb gedaan en goed in het donker mijn weg kon vinden, ben ik inmiddels al meer dan een decennium gewend aan het digitale ‘lichte doka’ (Lightroom en Photoshop) bureauwerk. (Printmaking basis knowledge, blogpost 2008) Nee, de natte doka-vaardigheden zwartwit film ontwikkelen en zelf afdrukken heb ik niet meer paraat. Maar kan ze ongetwijfeld afstoffen en oppoetsen, als ik daartoe besluit.
Een kleurenfilm heb ik overigens nooit zelf ontwikkeld. Ook een diafilm kon ik niet zelf ontwikkelen, dat was het domein van de vaklabs. (En dan af en toe een diafilm als kleurenfilm laten ontwikkelen, voor het behalen van speciaal effect, dat lukte me wel).
Op de kunstacademie heb ik naast zwartwit bariet, cyanotypie en een zoutdruk veel doka kleurenafdrukken zelf mogen maken. Het kleurenafdrukprocédé was anders dan zwartwit. Er kwam een kleurenafdrukmachine aan te pas. Mijn inspanning was in beide doka’s altijd even groot en het zicht op een mooi eindresultaat even fijn.
